آرامش و اعتماد به نفس خود را در انجام دادن سریع نکات ایمنی حفظ کنید. ترس فقط سرعت عمل و صحت رفتار شما را کاهش میدهد. قوانین مورفی ممکن است به آن بدی که فکر میکنید نباشد ولی اگر فکر کنید که به آن بدی نیست قطعاً به همان بدی خواهد بود، پس با آمادگی و اطمینان از خطر جلوتر باشید. هر لرزشی به معنی نزدیک بودن به مرکز زلزله نیست زیرا امواج فشاری برد طولانیتر و ناحیه سایهٔ وسیعتری دارند اما احتیاط کنید و با سنجیدن شرایط به عقل و هوش خود اعتماد کنید توصیههای متناقضی دربارهٔ خروج یا عدم خروج از ساختمان هست که بستگی به قدرت تشخیص شما دارد.
در توصیههای زیر مواردی از باورهای اشتباه که نباید انجام داد مانند ایستادن در چهارچوب درب وجود دارد که اینجا معرفی میشوند.
دورهٔ زمانی متوسط زمینلرزه زیر ۳۰ ثانیه است، اما در زلزلههای شدیدتر میتواند به چند دقیقه برسد. امواج قیچی (سفرهتکانی) بلافاصله پس از امواج فشاری میآیند که به معنی احتمال بیشتر سقوط اجسام یا تخریب نمای ساختمان است.
بومهن یکی از شهرهای استان تهران و جزو شهرستان پردیس است. این شهر در شرق استان تهران و در مسیر جاده تهران به دماوند قرار گرفته است. فاصله بومهن از تهران ۵۰ کیلومتر، از پردیس ۱۳ کیلومتر و از رودهن ۱۰ کیلومتر است. واژه بومهن به معنی حرکت زمین یا زلزله است. شهر بومهن در نزدیکی برخورد دو گسل شمال تهران و مشا قرار گرفته و همین امر دلیل نامگذاری آن است.
ریشه واژه زلزله
زلزله واژهای از ریشه عربی زلزل به معنی لرزش است. در گذشته زلزله را بومَهَن هم مینامیدند که برگرفته از بوم مثنه مرکب از بوم (زمین) و مثنه (حرکت) به معنی حرکت زمین است.
زمین لرزه نتیجهٔ رهایی ناگهانی انرژی از داخل پوسته زمین است که امواج ارتعاشی را ایجاد میکند. زمینلرزهها توسط دستگاه زلزلهسنج یا لرزهنگار ثبت میشوند. مقدار بزرگی یک زلزله متناسب با انرژی آزاد شده زلزله است. زلزلههای کوچکتر از بزرگی ۳ ریشتر اغلب غیر محسوس و بزرگتر از ۶ ریشتر خسارتهای جدی را به بار میآورند، البته ریشتر که هر واحد اضافه آن حدوداً ده برابر قبلی است (مثلاً ۵ نسبت به ۶) فقط واحد اندازه و شدت انرژی تخلیه شده است اما عوامل متعدد دیگری از فاصله گرفته (عمق بیشتر تأثیر کمتر از زیر ده کیلومتر تا ۷۰۰ کیلومتر همینطور فاصله بیشتر افقی از رومرکز) تا جهت لرزش (عمودی یا ضربهای) و نوع طول موج لرزش[نیازمند منبع] (فاصله جابجایی مکانی رفتی و برگشتی در هر لرزش) در میزان تخریب تأثیر دارند. امواج زلزله سه نوع P و S (امواج بدنی) و سطحی دارند که نوع P که اول میآید به امواج فشاری یا طولی مشهور است زیرا امواجش ضربهای بوده و در جهت انتشار میلرزانند (مانند بازی کشیدن طناب) و در پوسته زمین با سرعت ۱٫۵ تا ۸ کیلومتر در ثانیه پیشمیروند برعکس امواج S یا امواج قیچی تا ۱٫۷ بار سرعتشان کمتر است و در جهت عمود بر خط انتشار میلرزانند (مانند تکاندن سفره) اما نمیتوانند از مایعات مثلاً آب یا سنگ مذاب مثل هسته بیرونی زمین رد شوند. زمینلرزه شدید در عمق با زاویهای ۱۰۵ درجه نواحی سطحی را میلرزاند و نواحی ورای این زاویه منطقه سایه نامیده میشوند و از این رو تجربه نشان داده که امواج P فشاری نسبت به S دامنه بسیار وسیعتری از منطقه سایه را پوشش میدهند و موج P میتواند با تغییر جهت و گذر از گوشته یا هسته بیرونی زمین منطقهای بسیار دور از رومرکز را بلرزاند.
نقطهٔ آغازین شکاف لرزه را کانون مینامند. مرکز زمینلرزه نقطهای در راستای عمودی کانون و در سطح زمین است.
خطرناکترین گسلهای ایران
۱-البرز - مشا، ایوانکی، کهریزک، پیشوا، رباط کریم
۲-تبریز - شمال تبریز
۳-گسل کوه خضر - از میان بخشی از شهر قم عبور میکند
۴-گسل اصلی جوان زاگرس - از کنار شهر مریوان عبور میکند
۵-گسل غربی فروافتادگی دریاچه ارومیه - از کنار شهر ارومیه عبور میکند
۶-گسل بافران - از جنوب شهر نایین عبور میکند
۷-گسل هیرمند - از نزدیکی شهر زاهدان عبور میکند
۸- گسل مکران - از نزدیکی شهرهای جاسک و چابهار عبور میکند
۹- گسل ساحلی بندرعباس - از شهر بندرعباس عبور میکند