جایی که تکان سنگ ها رخ می دهد، هر چه به سطح زمین نزدیک تر باشد، عمق زلزله کمتر و خطر آن بیشتر است. آنچه درباره قدرت تخریب زلزله گفتیم، مربوط به زلزله هایی هستند که نزدیک سطح زمین رخ می دهند. بنابر این ممکن است زلزله ای به قدرت 7 ریشتر در عمق 300 کیلومتری زمین رخ دهد و خسارت بار نباشد ولی زلزله 5.5 ریشتری در عمق 10 کیلومتری، مرگبار باشد.
عمق زلزله را به سه بخش تقسیم می کنند:
زلزله های عمیق:
بیش از 300 کیلومتر از سطح زمین فاصله دارند.
زلزله های متوسط:
بین 60 تا 300 کیلومتر
زلزله های کم عمق :
کمتر از 60 کیلومتر
علاوه بر عمق زلزله، مسائلی مانند جنس خاک، دوری و نزدیکی به گسل، شیب سطح و ... در تعیین قدرت تخریب یک زمین لرزه، موثرند.
ریشتر
وقتی زمین می لرزد، دستگاه های لرزه نگار که مجهز به پاندول های خاصی هستند فعال می شوند. شدت حرکت پاندول به همراه فرمول های خاصی که در این زمینه وجود دارد، نشانگر قدرت زمین لرزه است.
قدرت زلزله را با مقیاسی به نام "ریشتر" می شناسیم چون اولین کسی که آن را
شناسایی و عرضه کرد، دانشمندی آمریکایی به نام "چارلز فرانسیس ریشتر" بود
که در 1985 در گذشته است. البته در چین باستان هم دستگاه لرزه نگار وجود
داشت.
مقیاس ریشتر اولین بار توسط چه کسی ایجاد و به کار برده شد؟
کره زمین از سه قسمت اصلی تشکیل شده است:
- هسته زمین (مایع)
مواد مذابی با حرارت 6000 درجه سانتیگراد که معادل حرارت سطح خورشید است.
- گوشته زمین (نیمه جامد و خمیری)
مواد تشکیل دهنده آن مانند آهن، منیزییم، کلسیم و ... داغ و نیمه خمیری
هستند و هر چه از هسته زمین دورتر می شوند از حرارت شان کاسته می شود.
نازک ترین بخش زمین است که همه جانداران، روی آن زندگی می کنند و تنها یک درصد از حجم زمین را تشکیل می دهد.
* اگر بخواهیم کره زمین رابه تخم مرغ تشبیه کنیم، هسته، "زرده" است، گوشته، "سفیده" و پوسته، "پوست" تخم مرغ. پوسته جامد زمین، یکدست نیست بلکه از صفحات بزرگ و گوناگون سنگ تشکیل شده اند که مانند قطعات ناهمگون یک پازل، سطح زمین را پوشانده اند.
گسل
همان طور که در سطرهای بالا خواندیم، زیر زمین داغ است و همین داغی باعث شده است که همواره در تحرک باشد. تحرکات زیر زمین، سنگ های بزرگ روی زمین را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و باعث حرکت مداوم و گاه شکستگی آنها می شود.
گفتیم که سنگ ها به شکل صفحاتی در کنار هم قرار گرفته اند. جایی که سنگ ها به هم می رسند "گسل" نام دارد. گاهی فشارهای داخل زمین، باعث می شود صفحات سنگ ها تکان بخورند و لبه های آنها به هم ساییده شود. این ساییدگی گاه افقی است و بعضاً عمودی. گاه نیز سنگ ها دچار شکستگی های جدید می شوند. انرژی حاصل از این حرکت ها، بر روی زمین به صورت لرزش حس می شود که به آن، «زلزله» می گوییم.
زلزله ۱۳۹۷ سرپل ذهاب
زمینلرزه سرپل ذهاب ۱۳۹۷ به قدرت ۶٫۳ درجه در مقیاس ریشتر در عمق ۷ کیلومتری زمین روز یکشنبه چهارم آذر ۱۳۹۷ استان کرمانشاه را به لرزه درآورد. مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران گزارش داده که این زمینلرزه در ۱۷ کیلومتری سرپل ذهاب، ۱۸ کیلومتری قصرشیرین و ۳۳ کیلومتری گیلانغرب در استان کرمانشاه بوقوع پیوستهاست. مؤسسه زمینشناسی آمریکا عمق این زلزله را در ۱۰ کیلومتری زمین اعلام کرد. گفته میشود این زمین لرزه در برخی استانهای عراق نیز احساس شدهاست.این زمین لرزه پس لرزه ی زلزله ۷.۳ ریشتری سال ۹۶ در ازگله_سرپل ذهاب بود.
کانون زلزله
این زمین لرزه در ۱۷ کیلومتری سرپل ذهاب، ۱۸ کیلومتری قصر شیرین و ۳۳ کیلومتری گیلانغرب به وقوع پیوست و نزدیکترین مراکز استان به کانون زلزله ایلام با ۱۰۶ کیلومتر و کرمانشاه با ۱۲۷ کیلومتر فاصله بود.
خسارات
2018 Sarpol-e Zahab earthquake (زمینلرزه ۱۳۹۷ سرپل ذهاب) with magnitude 6.3 earthquake struck western Iran near its border with Iraq at 20:07 local time (19:37 local time in Iraq) on Sunday night, 25 November 2018 injuring over 700 people and sending fearful residents running into the street. One fatality and 45 injuries were also reported in the neighbouring Iraq. According to CNN, some houses were destroyed in several rural areas of Qasr-e-Shirin and SarPol-e zahab. As soon as the quake stopped, several rescue teams were quickly dispatched, the authorities said. The tremor was also felt in the Iraqi capital Baghdad and in Kuwait. It was also experienced in Erbil, in the region of Kurdistan, according to Al Jazeera.
نیارش گستر ایران - Niaresh Gostar Iran
-------------------------------------------------------------------
زلزله کرمانشاه 97 - علت زلزله کرمانشاه - زلزله کرمانشاه امروز - زلزله کرمانشاه دقایقی پیش
زلزله کرمانشاه الان - زلزله غرب ایران