گودبرداری ساختمان - Building Excavation

چگونه از وقوع یک فاجعه در گودبرداری ساختمان جلوگیری کنیم؟

گودبرداری ایمن چگونه است؟ آیا تاکنون در مجاورت محل سکونت شما گودبرداری عمیق صورت گرفته یا خبر اتفاقات ناگوار ناشی از گودبرداری‌های غیرایمن به گوش شما رسیده است؟ چالش‌های اصلی گودبرداری‌ ساختمان در مناطق شهری چیست؟
امروزه با افزایش تراکم جمعیت مراکز شهری، احداث ساختمان‌های بلندمرتبه بیش از پیش رواج یافته است. برج‌هایی که به دلیل محدودیت تعداد طبقات مجاور از سوی شهرداری و ارگان‌های ذیربط و به منظور استفاده بهینه از زیربنا، نیاز مبرم به تأمین پارکینگ و مشاعات دارند. بدین ترتیب لزوم اجرای گودبرداری‌های عمیق جهت استحصال بیشتر زمین احساس شد. از آنجا که اغلب ساخت‌وسازها در مراکز پُرتراکم شهر و در مجاورت ساختمان‌ها، معابر، تاسیسات شهری و... انجام می ­شود، اجرای سیستم‌های پایدارسازی و سازه­ های نگهبان جهت پایدارسازی دیواره‌ها ضرورت یافته است. با این حال گه‌گاه ریزش ساختمان­ها و معابر مجاور گودبرداری‌ها تلفات جانی و مالی غیرقابل جبرانی به بار می­آورد. مسأله مهم این است که چگونه گودبرداری ایمن داشته باشیم و چه اصولی را رعایت کنیم تا ضمن رعایت حقوق شهروندی، ایمنی لازم را در زمان گودبرداری و پس از آن داشته باشیم.

تعیین دقیق حدود و عمق گودبرداری:

این مورد به کارفرمایانی که قصد اخذ جواز جدید با تعداد طبقات بیشتر را دارند متذکر می ­گردد. چراکه همواره افزایش عمق گود پس از اتمام عملیات گودبرداری، از چالش­های مهم طراحی به حساب می­ آید و از عوامل کاهش ایمنی گود می­ باشد.

شناخت کامل ساز‌ه‌ها، معابر و تاسیسات شهری مجاور:

هدف اولیه پایدارسازی دیواره‌های گود، حفظ ایمنی ساز‌ه‌ها، معابر و تاسیسات مجاور گود است. برای این منظور شناخت نوع سازه از لحاظ دیوار باربر یا اسکلت، نوع پی، قدمت ساخت، تعداد طبقات زیرزمین، محل چاه‌ها و تاسیسات زیرزمینی بسیار اهمیت دارد. همچنین استعلام تاسیسات شهری از قبیل، برق، گاز، مخابرات، آب و فاضلاب پیش از شروع عملیات اجرایی ضروری است. بدیهی است آسیب رسانی به هر یک از موارد نامبرده علاوه بر ایجاد مشکل برای همسایگان، منجر به پرداخت جرایم سنگین به ارگان‌های ذیربط می­ باشد.

انجام مطالعات مکانیک خاک و شناخت خاک محل و اطراف پروژه:

بدیهی است طراحی و محاسبه کلیه روش‌های پایدارسازی به روش تعادل حدی و روش اجزای محدود منوط به ارزیابی دقیق پارامترهای مقاومت برشی و تغییر شکل‌پذیری خاک می­ باشد. تعیین میزان دقیق خاک دستی و سطح آب‌های زیرزمینی از دیگر مواردی است که تاثیر بسزایی در محاسبات پایدارسازی و ملاحظات اجرایی دارد. جانمایی قنات‌های محل پروژه و اطراف آن و احتمال وجود آب و ارایه راهکارهای هدایت آنها نیز می بایست در این بخش مورد بررسی قرارگیرد.روش مناسب گودبرداری و پایدارسازی دیواره‌ها اصولاً تحت تاثیر عمق گودبرداری طول و عرض سطح اشغال، شرایط همجواری­ها، جنس خاک، شرایط آب‌های زیرزمینی و... انتخاب می­ شود. 

در ادامه روش‌های پیشنهادی برای عمق­ های مختلف به همراه مزایا و معایب هر یک به طور خلاصه تشریح می‌گردد:

عمق تا 7 متر: سازه نگهبان خرپایی، نیلینگ
عمق 7 تا 15 متر: نیلینگ، شمع، انکر، مهار متقابل
عمق 15 تا 25 متر: انکر، مهارمتقابل، دیواربرلنی
عمق بالای 25 متر: انکر، دیواربرلنی

منبع

منبع تصویر

نیارش گستر ایران - Niaresh Gostar Iran