Soil liquefaction occurs when a saturated or partially saturated soil substantially loses strength and stiffness in response to an applied stress such as shaking during an earthquake or other sudden change in stress condition, in which material that is ordinarily a solid behaves like a liquid.
In soil mechanics, the term "liquefied" was first used by Allen Hazen, in reference to the 1918 failure of the Calaveras Dam in California. He described the mechanism of flow liquefaction of the embankment dam as:
If the pressure of the water in the pores is great enough to carry all the load, it will have the effect of holding the particles apart and of producing a condition that is practically equivalent to that of quicksand… the initial movement of some part of the material might result in accumulating pressure, first on one point, and then on another, successively, as the early points of concentration were liquefied.
روانگرایی خاک یا شبیه به مایع عمل کردن خاک وقتی رخ میدهد که، به خاطر تکانها، دانههای مواد اشباع شده با آب (مانند شن و ماسه) بهطور موقت استحکام خود را از دست داده و از شکل جامد به حالت روان تبدیل شوند. روانگرایی خاک میتواند ساختارهای سفت و سخت، مانند ساختمانها و پلها را، کج کند یا به ساختارهای فرورونده تبدیل کند.
در مکانیک خاک ، اصطلاح "روان گرایی" اولین بار توسط آلن هازن ، با اشاره به خرابی سال 1918 سد کالاوراس در کالیفرنیا، مورد استفاده قرار گرفت. وی مکانیسم روان گرایی جریان خاکریزی سد را اینگونه توصیف کرد:
« اگر فشار آب در منافذ به اندازه کافی زیاد باشد که بتواند تمام بار را تحمل کند، این قدرت را خواهد داشت که ذرات را از هم جدا کرده و شرایطی را تولید کند که عملا معادل فشار باتلاق شنی می باشد ... حرکت اولیه بخشی از قسمت ماده ممکن است در ابتدا در یک نقطه باعث انباشت فشار شود، و سپس بر نقطه ای دیگر، پشت سر هم این فشار وارد می آید ، زیرا نقاط اولیه روان شده بودند.»