ارگ بم قبل از زلزله
زمینلرزه بم، زمینلرزهای بود با بزرگی ۶٫۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد روز جمعه ۵ دی ۱۳۸۲ به مدت ۱۲ ثانیه شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند. زمین لرزه بم بیشترین تلفات انسانی (حدود ۵۰هزار نفر) را درمیان تمام زمین لرزههای تاریخ ایران بر جای گذاشت.
قبل از وقوع زمینلرزه ۶٫۶ ریشتری سه پیشلرزه خفیف روی داد که دو لرزش حوالی ساعت ۲۲:۰۰ و ۲۲:۳۰ شب قبل و سومی ۴۵ دقیقه قبل از زلزله اصلی احساس شد. اما شدت زلزله، عمق کم، ساعت وقوع، طولانی بودن مدت زمین لرزه و نزدیکی کانون زلزله به شهر (فاصله رومرکز زمین لرزه تا شهر بم حدود چهار کیلومتر بود) موجب خسارات فراوان گردید. فاجعه این زمینلرزه در سده گذشته ایران بیمانند بود از این واقعه به عنوان مرگبارترین زلزله تاریخ ایران یاد میشود. در آن زمان مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران محل رخداد زمینلرزه را حدود ۱۵۰ کیلومتر دورتر از کانون زلزله اعلام کرد بطوری که تا بعد از ظهر آنروز اطلاع دقیقی از بیشترین مناطق آسیب دیده در دست نبود.
قبل از این حادثه شهر بم ۹۰٬۰۰۰ جمعیت داشت که در جریان زمینلرزه فقط یک سوم از آنان زنده ماندند ولی طبق آمار رسمی این زمینلرزه ۲۶٬۲۷۱ کشته، ۳۰ هزار مجروح و بیش از ده هزار نفر بیخانمان به جای گذاشت. این درحالی است که تعداد واقعی قربانیان به مراتب بیش از میزان اعلام شده بود. یازدهم دیماه همان سال، دکتر اسماعیلی، رئیس شورای شهر بم گفته بود با توجه به اینکه در برخی مناطق بم ۱۰۰ درصد منازل بر اثر زلزله تخریب شدهاند، تعداد تلفات بیش از ۵۰ هزار نفر است. به گفته وی در روزهای اول هر کس به فکر تدفین عزیزان خود بود و بوسیله لودر گودالهایی ایجاد میشد و اجساد بهطور دسته جمعی به خاک سپرده میشدند و کسی در آمارگیری دخالت نداشتهاست. در حالیکه شش روز از این زلزله میگذشت، رئیس شورای شهر بم در پاسخ به این سؤال که چند درصد از شهر خاکبرداری شدهاست، گفته بود هر کسی آشنایی داشته، محل دفن آشناهای خود را نشان دادهاست، ولی آنهایی که کسی را نداشتهاند و از شهرهای دیگر برای مشخص شدن وضعیت آنان به بم نیامدهاند، هنوز زیر آوارها هستند.
همچنین در این حادثه تلخ، ایرج بسطامی خوانندهٔ گرانقدر ایرانی درگذشت.
در اثر این زمینلرزه ۱۰۰ درصد از سازههای شهر بم به کلی تخریب شدند. ارگ بم که با بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت بزرگترین و قدیمی ترین سازهٔ گلی جهان بود، به کلی ویران شد.
علاوه بر علل ذکر شده ساختمانهای شهر بم از استحکام کافی برخوردار نبودند و این خود سبب شده که بسیاری از کارشناسان دلیل افزایش تلفات این زمینلرزه را عامل انسانی بدانند.
اولین پیشلرزههای این زلزله بزرگ از خرداد ماه ۸۲ آغاز گردید. سپس در مرداد ماه دو زمینلرزه نسبتاً شدید با بزرگای ۵ ریشتر در منطقه روی داد. همچنین، از مدتها قبل بوی نامطبوعی به مشام و صداهایی از چاههای منطقه به گوش میرسید؛ آب چاهها و قناتها گرمتر شده بود؛ برخی از چاهها پرآبتر و برخی کمآبتر شده بود و همه اینها نشانههایی بر فعالیتهای غیرعادی زمین بود.